مرداب اعتیاد

نویسنده : منیره زارعان

دوران نوجوانی و جوانی سال‏های شور و نشاط و تحرک است؛ آن‏جا که جریان زندگی به سراشیبی تند می‏رسد و امواج حیات به تلاطم و خروش می‏افتد. اگر این جریان تند و پرشتاب حیات، مسیری صحیح و سنجیده نیابد به بیراهه رفته و راه گم می‏کند و چه بسا در فرجام، راه به سوی مردابی ببرد و همه شور جوانی را به دل سیاه و پوسیده مرداب بسپارد. اعتیاد از بیراه‏های هولناکی است که ممکن است جریان پرشور حیات جوانان را به سوی خود بکشاند. اعتیاد مردابی است که فرسودن، ماندن و پوسیدن و هزر رفتن را به ارمغان می‏آورد و این، یعنی هدر رفتن همه سرمایه انسان.

عادت یا لجاجت

دیو سیاه مواد مخدّر سراسر آسمان دلش را از سیاهی لبریز کرده است و او به بهانه‏ای این غوطه‏ور شدن پیاپی در لجنزار اعتیاد را عادت می‏داند؛ عادتی که ترک آن برایش سخت و ناممکن است. امّا این هرگز یک عادت نیست. چطور ممکن است انسان، این موجود متفکر و مختار، تنها از سر عادت، گام‏به‏گام خود را به مرگی تدریجی و سخت، نزدیک کند؟ نه، این عادت نیست بلکه لجاجت است. رسول اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم می‏فرمایند: «تکرار امور خیر عادت است و تکرار بدی‏ها لجاجت». پس بیا و از سر مهربانی با خود، دست از این لجاجت بدفرجام بشوی و حیاتی دوباره به خود هدیه کن.

مبارزه با نفس

هرچند به فرموده امام علی علیه‏السلام عادت، طبیعت دوّم بشر محسوب می‏شود و در اعمال انسان بسیار تأثیرگذار است، امّا در بدی‏ها و امور ناپسند هرگز بر پایه عادت نمی‏توان دست به تکرار عمل زد. در جای دیگر همان حضرت می‏فرماید: «از هر بدی دوری کن و در دوری کردن از آن بدی با نفس مبارزه کن که تکرار بدی‏ها لجاجت است». استفاده از مواد مخدّر از زشت‏ترین و بدفرجام‏ترین اعمال بشری است که به بهانه عادت بودن، عمر انسان را ذره‏ذره هدر داده، او را به سوی مرگی سخت می‏کشاند.

رسوایی و ذلت

فرد معتاد آن‏چنان در منجلاب تباهی غرق است و از اطراف خود غافل و بی‏خبر است که هرگز ذلّتی که بدان گرفتار شده و خفّتی را که در آن فرو رفته است نمی‏بیند او هرچند در آغاز، پنهانی و در خلوت به این عمل زشت دست می‏زد و این ذلت و خواری را نهان می‏داشت، امّا عادت به موّاد مخدر پرده از نهان او بر می‏کشد. امام حسن علیه‏السلام می‏فرمایند: «عادت‏ها؛ حاکم بر انسانند پس آن‏که در نهان به چیزی عادت نمود، عادتش در میان جمع رسوایش می‏کند».

حکم اسلام

از نعمت‏های بسیار بزرگ و ارزشمندی که خدای مهربان به ما عطا فرموده، نعمت اسلام است. گستره بی‏کران احکام اسلام چنان است که حتی در کوچک‏ترین امور زندگی راه را بر ما می‏نمایاند. اسلام عزیز درباره عادت زشت اعتیاد نیز به روشنی راه بر بیراهه رفتن انسان می‏بندد. نه تنها در اسلام این عمل، یعنی ضرر زدن به بدن و نیز ضرر رساندن به دیگران، حرام شمرده شده‏است، بلکه به انسان سفارش شده که بر عادات زشت و ناپسند خود غلبه کند و نفس را در اختیار خود قرار دهد؛ نه آن‏که اسیر هوای نفس باشد. مولا علی علیه‏السلام می‏فرمایند: «بر نفس خود در ترک عادات زشت غلبه کنید و با خواهش درون بجنگید و بر آن مسلط شوید».

بهترین عبادت

امروز که از جای‏جای عالم ندای تنفّر از دخانیات و انزجار از اعتیاد بلند شده، فرصتی مناسب است تا گرفتارشدگان در دام دخانیات و سایر موارد اعتیاد با اراده‏ای راسخ و عزمی جزم، خود را از این گرداب هلاکت و ذلت بیرون کشند و دست از عادت ناپسند و لجاجت بدفرجام خود بردارند. دریچه‏ای به بیرون از چهار دیواری خودخواهی‏ها و خودپسندی‏ها بگشایند، چشم به روشنایی و لطافت دنیای بدون دخانیات باز کنند و با یاری خواستن از خدای مهربان و بخشنده و با تکیه بر تقوای الهی، بر هوای نفس خود پا گذارند. مولای متقیان علی علیه‏السلام می‏فرماید: «بهترین عبادت، پیروزی بر عادت است».

فرار از دشواری‏ها

هراس از مشکلات زندگی و پناه بردن به دامان هیولای اعتیاد برای فرار از این دشواری‏ها، عملی بسیار خسران‏بار و بدفرجام است. آنچه به‏راستی فرد را یاری می‏کند و از دشواری‏های زندگیش می‏کاهد و او را چون کوهی مستحکم در برابر گرفتاری‏های زندگی استوار می‏دارد و سینه‏اش را دریایی می‏سازد که از سختی‏های ناچیز زندگی به تنگ نیاید و آنچه براستی دوای درد درون اوست، تقوای الهی است. امام علی علیه‏السلام می‏فرماید: «تقوای الهی، داروی بیماری دل‏ها، و مرهم زخم سینه‏ها و پاک کننده پلیدی‏های درون شماست».

شفای دردها

با توام ای پژمرده از خزان اعتیاد! آن‏گاه که خود را در چنگال هیولای اعتیاد گرفتار می‏بینی، آرزوی گریختن از چنگ او در سینه‏ات موج می‏زند و از این لجاجت مرگبار خسته شده‏ای و هوای رهایی به سرت می‏زند وقتی که لحظه‏ای از این معامله خسران‏بارِ «همه چیز در برابر اعتیاد» به تنگ می‏آیی و تمنای بر هم‏زدن این معامله، دلت را به درد می‏آورد، کسی را به یاد بیاور که تواناترین است و مهربان‏ترین. اگر تو ناتوانی، اگر برای تو دشوار است، اگر تنهایی راه بر پیروزیت می‏بندد او از تو به تو مهربان‏تر و بسیار تواناست. از او یاری بخواه و خود را از این گرداب سیاه برهان. دست دعا به سوی او بلند کن و او را بخوان و به یاری‏اش امیدوار باش. امام صادق علیه‏السلام می‏فرماید: «دعا کنید که دعا شفای هر دردی است».

ضرورت پیش‏گیری

همه می‏دانند که پیش‏گیری آسان‏تر از درمان است و ضرورت پیش‏گیری در امر مواد مخدر و اعتیاد که خود گردابی فرو کِشنده و مهلک است چندین برابر بیماری‏های دیگر است. قدم نهادن در این وادی هولناک اغلب با قبول اولین تعارفِ به ظاهر دوستانه یا شرم از رد کردن آن آغاز می‏شود. حتی اگر این تعارف، پیشنهاد استفاده از یک نخ سیگار باشد، جوان مسلمان با تکیه بر ایمان درونی و با همّتی بلند و روحی بزرگ هرگز همه سرمایه جوانی را در این وادی سیاه به ذره‏ای لذّت گذرا و پوچ نخواهد فروخت.

بی‏توجهی به دنیا

بی‏توجهی به دنیا و نگاه ابزاری به آن ـ به این معنا که دنیا وسیله‏ای است برای به دست آوردن توشه آخرت ـ و توجه به این مطلب که دنیا محل گذر است و وسیله است نه هدف، همه ما را یاری می‏دهد که بر مشکلات گذرای زندگی پیروز شده و آنها را نه به عنوان دشواری‏های اصلی، که به عنوان یک تأخیر کوچک و گذرا بنگریم. چشم دوختن به هدف و توجه به آخرت و سعی در پر کردن توشه آخرت ما را از دنیا و تجملات و سختی‏های آن رهایی می‏دهد. آنها که با توجه بیش از حد به دنیا و زندگی مادّی خود را گرفتار مشکلات لاینحل آن می‏کنند و سپس از فشار ناشی از آن مشکلات روبه سم کشنده مواد مخدّر می‏آورند، اگر لحظه‏ای چشم بگشایند و دنیا را چنان که هست و باید باشد بنگرند، هرگز در این گرداب فرو نخواهند رفت.

آتش در دو جهان

قرآن عزیز کتاب هدایتگری است که از جانب خدا برای نجات بشر از بیراهه‏ها و گم‏راهی‏ها نازل شده است. علمای اسلام و مراجع بزرگ تقلید با توجه به این آیات الهی حکم به حرمت استعمال مواد مخدّر اعتیادآور داده‏اند. از جمله این آیات آیه 29 و 30 سوره نساء است که می‏فرماید: «خودتان را نکشید که خدا با شما مهربان است و هرکس از روی تعدی و ستم چنین کند، به زودی او را در آتش وارد می‏کنیم و این کار برای خدا آسان است». این آیه به روشنی بیان می‏کند که استفاده از سموم مهلک نه تنها زندگی دنیایی انسان را با آتش خود می‏سوزاند، بلکه در آخرت نیز آتش عذاب را برای او مهیا می‏کند.

طیبات و خبایث

خداوند مهربان و سرشار از لطف، انسان را آفرید و به او نعمت‏های بسیار نیکو بخشید تا از آنها بهره‏مند شودو شکر او را به‏جا آورد. امّا انسان این بنده خطاکارِ خدا از کنار نعمت‏های پاکیزه خداوندی گذشت و به سوی خبایثی چون مواد مخدّر رو آورد. آیه 157 سوره «اعراف» می‏فرماید: «خداوند برای آنها خوردنی‏های پاکیزه را حلال گردانید و خبایث را حرام کرد». این آیه انسان را متوجه غفلت بزرگی می‏سازد که چگونه نعمت‏های طیب و پاکیزه الهی را نادیده گرفته، با رو آوردن به خبایث ناسپاسی می‏ورزد.

توطئه استعمار

سرمایه اصلی هر کشور که پیش‏رفت و استقلال کشور بدان وابسته است، سرمایه کار نیروی جوان آن کشور است. استعمار جهانی در ادامه اهداف خود در تسلط بر کشورهای جهان، با ترویج اعتیاد و استفاده از مواد مخدّر در کشورها، تیشه به پایه‏های اصلی و محوری آنها زده، سپس به راحتی بر این ممالک مسلط می‏شود.
امام خمینی رحمت‏الله علیه این روشنگر همیشه راه انقلاب، اعتیاد را توطئه‏ای بزرگ برشمرده، می‏فرمایند: «این یک توطئه‏ای است که قدرت‏های بزرگ به این وسیله به ما ضربه می‏زنند... قشر جوان قشری است که می‏تواند اقتصاد ما را اداره کند... می‏تواند خود را در برابر جهات فرهنگی نظامی و سیاسی مجهز کند. پخش [مواد مخدر [در سرتاسر کشور... بر اساس توطئه‏ای است که می‏خواهند این قشر جوان را مهمل بار بیاورند. کسی که به مواد مخدر مبتلا شده است موجود مهملی است. این از نقشه‏های مختلفی است که برای جوان‏های ما ریخته‏اند».

وجوب مبارزه با اعتیاد

از نگاه امام بزرگوار ما که کلامش هم‏چون چراغی فراروی ما بوده و هست، اعتیاد توطئه‏ای از جانب استعمارگران برای ناتوان کردن کشور ماست. در دید آن عزیز فقید مبارزه با اعتیاد مسئله‏ای اسلامی است. ایشان می‏فرمایند: «نجات معتاد نجات یک فرد نیست؛ نجات اسلام است». و نیز می‏فرمایند: «این یک باب است که باز چون برگشتش به حیثیت اسلام است، جلوگیری از آن بر همه واجب است و برای اشخاصی که در این باب نیستند، حرام است بروند و [مبتلا به] هرویین گردند».
منبع:http://www.hawzah.net